اضطراب موضوع فراگیری است که به اشکال مختلف بروز پیدا می کند و همه کم و بیش آن را تجربه می کنند. اضطراب امتحان، اضطراب جدایی، اضطراب مرگ، اضطراب رانندگی، اضطراب سخنرانی، اضطراب کنفرانس و...برخی از اضطراب ها لازمه زندگی است و برای نشاط و پویایی و پیشرفت لازم است ولی برخی از آنها ناهنجار و غیرمنطقی است و سبب افت کارکرد و روابط اجتماعی و دلشوره زیاد و...می شود و مانع پیشرفت و زندگی رضایتمند می شود. اضطراب کنفرانس از نوع دوم است برای درمان آن چه باید کرد؟
در این خصوص به مطالب زیر توجه بفرمایید:
1- آنچه که روشن است این است که سطح اضطراب ثابت نیست و قابل افزایش و یا کاهش است و یکی از عوامل تاثیر گذار در این امر، عوامل محیطی و واکنش دیگران است. اما باید به یاد داشته باشید که میزان تاثیرگذاری عوامل محیطی، متاثر از عوامل درونی و نوع تفکر شماست. لذا در صورت مدیریت و اصلاح طرز تفکر، عوامل محیطی نیز تاثیرگذاری خود را یا از دست خواهند داد و یا به نحو چشمگیری کاهش می یابند. بر این مبنا لازم است:
الف) افکاری که منشاء ترس و اضطراب شما می شوند را شناسایی کنید
ب) این افکار ا به چالش بکشید و با افکار مثبت جایگزین کنید.
چند نمونه از افکار منفی: « می ترسم به هنگام ارائه مقاله یا کنفرانس مضطرب شوم و صدایم بلرزد و نتوانم نظراتم را به روشنی بیان کنم»؛ «نباید مضطرب شوم»، «اگر نتوانم درست صحبت کنم، همه مرا مورد تمسخر قرار می دهند»
افکار جایگزین: « اضطراب در شروع کار امری طبیعی است و برای همه اتفاق می افتد، اما رفته رفته بر فضا و جو مسلط می شوم»، « همین که مشغول کنفرانس هستم این خود یک موفقیت است»، « لازم نیست کنفرانس من عالی باشد، همینکه سطحی از مقبولیت را داشته باشد کافی است»، « ارزش من به کنفرانس دادن یا ندادن نیست»، « من ادعایی برای یک سخنرانی عالی ندارم »، « با خندیدن دیگران و...چیزی از ارزشها و موفقیتهای من کم نمی شود»، « رفتار من از شخصیت من جداست» و...
2- موفقیتهای هر فردی قابل تحسین و ستایش است، از اینرو از یک طرف نباید این موفقیتها را فراموش و یا کم ارزش جلوه دهید و از طرف دیگر باید مراقب باشید تا این موفقیتها، زمینه توقع بیش از اندازه از خود را فراهم نسازد.
3- درون نگری و توجه به حالات بدنی و وضعیت خود در حین کنفرانس، باعث افزایش سطح اضطراب می شود، لذا در حین کنفرانس به دنبال جور کردن واژه ها، کنترل لرزش صدا و توجه به وضعیت بدنی خود نداشته باشید. با گذشتن تقریبا 1 یا 2 دقیقه شما به شرایط مسلط می شوید.
4- پیش از کنفرانس نفس عمیق بکشید، لبخند بزنید و در صورت امکان شوخی کنید.
5- اگر در حالت ایستاده تسلط دارید ایستاده کنفرانس دهید و در غیر اینصورت بر روی یک صندلی بنشینید.
6- از ثابت ماندن و عدم حرکت در حین کنفرانس خود داری کنید، بهتر است دستان خود را حرکت دهید و یا چند قدمی حرکت کنید.
7- اگر از روی جزوه کنفرانس می دهید، سعی کنید این جزوه وزن سبکی نداشته باشد، ضمن اینکه در دست دیگر یک خودکار داشته باشید و شصت خود را روی آن فشار دهید.
8- انتقاد دیگران را بزرگ جلوه ندهید و آن را هجمه ای بر علیه شخصیت خود ندانید.
9- دیگران نیز مانند شما انسان هستند که دارای نقاط و ضعف و قوت خویش هستند، لذا بیش از اندازه به نظر منفی و یا حتی مثبت دیگران اهمیت ندهید.
10- ارائه کنفرانس را به صورت تمرین و آزمایش در منظر تعداد اندکی از دوستان، امتحان کنید و از آنها کمک بگیرید.
11- از تصویر سازی ذهنی کمک بگیرید، به این منظور لازم است خود را در حال کنفرانس فرض کنید و اتفاقاتی که ممکن است در حین کنفرانس بیفتد را در ذهن خود ترسیم کنید. صحنه کنفرانس را مجسم کنید در حالی که علی الرغم خیره شدن دیگران به شما، شما خونسرد هستید و به کار خود ادامه میدهید، گاهی لبخند می زنید، گاهی به سوالات جواب می دهید و...
12- اگر سطح و شدت و مدت اضطراب زیاد شود و راه های یادشده به شما کمک نکند از روان شناس بالینی و روان پزشک کمک بگیرید.
13- همیشه از خدای بزرگ استعانت بجویید، با نام حضرتش آغاز کنید و در صورت امکان جمع را دعوت به فرستادن صلوات کنید.[1]
نکته:«الا بذکر الله تطمئن القلوب»، آگاه باشید که دلها با یاد خدا آرام می گیرد.
پی نوشت :
1. ابراهیم سالاروند، سایت گفتگوی دینی، 10/9/92
