دانشمندی که هیچ چیز را فراموش نمی کرد
ولادتایشان در سال 1310 ه.ق در تبریزمتولد شدند، او فـرزنـد سید علی برادر زاده سید حسین کوه کمره ای تبریزی می باشد که از مراجع مـعـروف نـجـف بودند.
تحصیلات
ایشان تحصیلات خود را نخست در آذربـایـجان، سپس در نجف اشرف ادامه داده و در اندک مدت به درجه عالیه اجتهاد نائل آمد و در سال 1349 ه.ق به قم مهاجرت نمود و با آن لیاقت و استعداد ذاتی و اندوخته های علمی و فضیلتی که داشت مورد توجه وعنایت خاص شیخ عبدالکریم حائری قرار گرفت بـحـدی کـه او را در جایگاه نماز خود دستور اقامه نماز جماعت داد و در بالای سر حرم حضرت معصومه علیها سلام تعیین نمود ضمن انجام نماز جماعت، به کلیه امور و مسائل مذهبی و شرعی مردم رسیدگی می نمود.
اساتیدایشان از حوزه درسی مرحوم سید کاظم یزدی، حدیث و از حوزه درسی مرحوم سید ابو تراب خوانساری، فقه و اصول، و از مرحوم شریعت اصفهانی، میرزا حـسـیـن نـائینی، سید محمد فیروز آبادی و شیخ ضیا الدین عراقی و دیگر اکابر وقت تلمذ نموده اسـت استاد روایـتـی ایـشـان آقـای شـیـخ عـبداللّه مامقانی، شریعت اصفهانی، سید حسن صدر، سید ابو تراب خوانساری، شیخ محمد باقر بیرجندی و والد معظم خودشان مرحوم سید علی کوه کمری بوده اند.
دارای حافظه قوی و ذهن وقاد و فکر صائب بودند و در مورد حافظه شان از خودشان نقل شـده است که می فرمودند: اگر 20 سال پیش حدیثی را در بحار الانوار دیده باشم با فضل الهی هم اکنون می توانم بگویم عین روایت چه بوده و در کدام صفحه آن قرار داشته است.
شاگردانشـاگـردان بسیاری از محضر پر فیض ایشان کسب علم نموده اند که از باب تبرک و تیمن به اسامی چند نفر از آنها اشاره می کنیم.
1 ـ سید محمد حسین طباطبائی. 2 ـ شیخ ابراهیم مراغه ای. 3 ـ سید ابراهیم علوی مقبره ای. 4 ـ میرزا ابوطالب تجلیل تبریزی. 5 ـ آسید یوسف مزلقانی. 6 ـ سید ابوالقاسم تهرانی. 7 ـ شیخ نصرت تبریزی میانجی. 8 ـ ابوالمجد بروجردی. 9 ـ آقا معتمد کرمانشاهی. 10 ـ شیخ احمد عراقی. 11 ـ حاج سید مرتضی ایروانی. 12 ـ احمد قمی. 13 ـ شیخ اسحق قفقازی. 14 ـ شیخ اسداللّه کاشانی. 15 ـ سید اسداللّه ده خرقانی.
تألیفات
آثار و تألیفات ایشان عبارت است از:
1 ـ الاستصحاب. 2 ـ البیع. 3 ـ تنقیح المطالب المهمه فی عمل الصور المجسمه. 4 ـ جـامع الاحادیث و الاصول. 5 ـ حاشیه الکفایه فی الاصول. 6 ـ الصلوه. 7 ـ لوامع الانوار الفردیه فی مرسلات الآثار النبویه. 8 - مستدرک المستدرک فی استدراک مافات عن صاحب المستدرک. 9 ـ الـوقـف، که یک کتاب استدلالی و مشحون از جواهر و لئالی است.
خصوصیات اخلاقی
ایـشـان دارای حافظه قوی و ذهن وقاد و فکر صائب بودند و در مورد حافظه شان از خودشان نقل شـده است که می فرمودند: اگر 20 سال پیش حدیثی را در بحار الانوار دیده باشم با فضل الهی هم اکنون می توانم بگویم عین روایت چه بوده و در کدام صفحه آن قرار داشته است.
و از دیگر خـصـوصیات روحی آن مرحوم این بوده است که از تظاهر و خود نمائی گریزان بوده است او به اصـحـاب و دوسـتان خود همیشه توصیه داشت که از تبلیغ و ترویج وی، خود داری نمایند به اهل منبر می فرمودند: راضی نیستم نام مرا بر منابر ببرید.
او از عزم و تصمیم قوی بر خوردار بوده است و این اراده های استوار و محکم است که رجال بزرگ و تاریخ ساز را می سازد و بالندگی می بخشد.
ایـشـان دارای آثـار ارزنده و خدمات برازنده ای بودند که یکی از آثار بلند ایشان احیا تفسیر بزرگ (التبیان) تالیف شیخ بزرگوار طوسی (ره) می باشد.
خدماتایـشـان دارای آثـار ارزنده و خدمات برازنده ای بودند که یکی از آثار بلند ایشان احیا تفسیر بزرگ (التبیان) تالیف شیخ بزرگوار طوسی (ره) می باشد.
و از دیگر خـدمات درخشان ایشان، ایجاد و احداث مدرسه بزرگ حجتیه قم است که در هشت هزار متر مـربـع بـا 126 حـجره روشن و مجهز است (البته با مهندسی و طراحی خودشان) هم اکنون مورد اسـتـفـاده و بـهـره بـرداری طلاب و فـضـلا مـی باشد و تاکنون فضلای نامداری از آن مدرسه برخاسته اند.
یـکـی دیـگـر از خـدمات ایشان، کتابخانه نفیس و ذی قیمتی است که در قلب مدرسه حجتیه جا گـرفـتـه اسـت و اکنون بیش از 25 هـزار جـلـد کتاب متنوع و نفیس در زمینه های کتب درسی طلاب، تفسیر ادبیات، اخبار و احـادیـث و رجـال و تـاریـخ مـی بـاشد.
رحلتدر آخـرین روز بیماری خود، برای شکستن مهر خویش استخاره کرد آیه (و له دعوه الحق) آمد و او را به لقا اللّه بشارت داد چنانکه بر روی سنگ قبر ایشان در مدرسه حجتیه قم نیز حک شده است (و بعد ما استشار بکلام الحق فی کسر خاتمه اجیب بقوله تعالی و له دعوه الحق) امر به ثم تناول التربه الحسینیه و قال آخر زادی من الدنیا التربه فلبی دعوته زوال یوم الاثنین ثالث جمادی الاولی 1372 ه.ق).
وقـتـی خـبر مرگ سید محمد حجت به مرحوم سیدحسین بروجردی رسید در فقدان همسنگر و یار و کمک خویش فرمودند: (کمرم شکست)
روحش شادتهیه برای تبیان: مهدی ملکی
تنظیم برای تبیان: سید پیمان صابری
س از ورود به تبریز مورد استقبال و اقبال عموم مردم آن مکان واقع شده و مشغول همه گونه وظایف لازم و خدمات دینی گردید. او بسیار بزرگوارانه زندگی نمود و در عظمت و شخصیت وی، گذشته از مقامات شامخ و فضایل عظیم، داشتن فرزندی چون آیت اللَّه سیدمحمد حجت کوه کمره ای (یکی از مراجع سه گانه پس از ارتحال آیت اللَّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی) است. سرانجام آیت اللَّه سیدعلی حجت در 29 محرم الحرام 1360 ق در تبریز وفات نمود. جنازه اش را با تجلیل فراوان از تبریز به قم منتقل کرده و پس از تشییعی با شکوه در راهرو صحن عتیق حرم حضرت معصومه(س) مدفون گردید.منبع: سایت امام سجاد علیه السلام تهیه و تنظیم: فریادرس گروه حوزه علمیه
