6. آیه ذا القربى؛ واژه «ذوا القربى» یا «ذوى القربى» به معناى نزدیکان بوده و در قرآن کریم در چند مورد از جمله آیه مربوط به خمس([10]) و ذا القربى([11]) آمده است که معمولا به اهل بیت(ع) اطلاق مى شود. اما در آیه ذا القربى دلالت آشکارى بر تطبیق آن بر حضرت فاطمه(س) دارد، چنان که در روایات آمده است که چون این آیه نازل شد، رسول خدا(ص) حضرت فاطمه(س) را فراخواند و فدک را به وى بخشید.([12])
7. آیه ایثار؛ بر اساس برخى روایات مردى خدمت رسول خدا(ص) آمد و از گرسنگى شکایت کرد؛ آن حضرت او را به خانه هاى همسرانش راهنمایى کرد اما آنان گفتند ما چیزى جز آب نداریم؛ سپس آن حضرت فرمود: چه کسى امشب او را میهمان مى کند؟ امیرالمؤمنین(ع) اعلام آمادگى کرد و آن مرد را به خانه برد اما حضرت فاطمه(س) فرمود: ما چیزى جز غذاى فرزندانمان نداریم اما میهمان را بر خودمان ترجیح مى دهیم؛ امیرالمؤمنین(ع) نیز فرمود: کودکان را بخوابان و من چراغ را براى میهمان خاموش مى کنم؛ آنان چنین کردند و میهمان غذایش را خورد و چون صبح شد خداوند این آیه([13]) را که به آن آیه ایثار گفته اند در شأن آنان نازل فرمود.([14])
8. آیه اعطاء؛ در برخى تفاسیر اهل سنت آمده است که روزى رسول خدا(ص) بر امیرالمؤمنین(ع) و حضرت فاطمه(س) وارد شدند و دیدند که حضرت فاطمه(س) در حال آسیا کردن آرد است و جامه اى از پوست شتر در بر دارد؛ چون آن حضرت را در این حال دید، فرمود: اى فاطمه! تلخى دنیا براى شیرینى آخرت است؛ یا فرمود: تلخى دنیا را بچش براى نعمت هاى آخرت در فرداى قیامت. پس از این آیه اعطاء([15]) نازل شد.([16])
[1]- اِنَّما یُریدُ اللّهُ لِیُذهِبَ عَنکُمُ الرِّجسَ اَهلَ البَیتِ ویُطَهِّرَکُم تَطهیرا ؛ خداوند فقط مى خواهد پلیدى (گناه) را از شما اهل بیت دور کند و کاملا شما را پاک سازد (سوره احزاب، آیه 33).
[2]- طبرى، جامع البیان، ج 22، ص 11؛ طبرانى، المعجم الکبیر، ج 3، ص 53؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ج 3، 494.
[3]-...قُل لا اَسـَلُکُم عَلَیهِ اَجرًا اِلاَّ المَوَدَّةَ فِى القُربى ومَن یَقتَرِف حَسَنَةً نَزِد لَهُ فیها حُسنـًا اِنَّ اللّهَ غَفورٌ شَکور ؛ بگو: من هیچ گونه اجر و پاداشى از شما بر این دعوت درخواست نمى کنم جز دوست داشتن نزدیکانم (اهل بیتم)؛ و هر کس کار نیکى انجام دهد بر نیکى اش مى افزاییم، چرا که خداوند آمرزنده و قدردان است (سوره شورى، آیه 23).
[4]- عَنِ النَّبِیِّ (ص) أَنَّهُ قَالَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّد مَاتَ شَهِیداً، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّد مَاتَ مَغْفُوراً لَهُ، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّد مَاتَ تَائِباً، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّد مَاتَ مُؤْمِناً مُسْتَکْمِلَ الْإِیمَانِ، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّد بَشَّرَهُ مَلَکُ الْمَوْتِ بِالْجَنَّةِ ثُمَّ مُنْکَرٌ وَ نَکِیرٌ، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّد یُزَفُّ إِلَى الْجَنَّةِ کَمَا تُزَفُّ الْعَرُوسُ إِلَى بَیْتِ زَوْجِهَا، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّد فُتِحَ لَهُ فِی قَبْرِهِ بَابَانِ إِلَى الْجَنَّةِ، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّد جَعَلَ اللَّهُ قَبْرَهُ مَزَارَ مَلَائِکَةِ الرَّحْمَةِ، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّد مَاتَ عَلَى السُّنَّةِ وَ الْجَمَاعَةِ، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى بُغْضِ آلِ مُحَمَّد جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَکْتُوبٌ بَیْنَ عَیْنَیْهِ آیِسٌ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى بُغْضِ آلِ مُحَمَّد مَاتَ کَافِراً، أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى بُغْضِ آلِ مُحَمَّد لَمْ یَشَمَّ رَائِحَةَ الْجَنَّة؛
ترجمه،کسى که بمیرد و داراى محبت و دوستى آل محمد (ص) باشد، مرگ او را دریافته در حالى که شهید از دنیا رفته است؛ آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى محبت و دوستى آل محمد(ص) باشد مرگ او را دریافته در حالى که گناهان او آمرزیده شده است؛ آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى محبت و دوستى آل محمد(ص) باشد مرگ او را دریافته در حالى که از گناهان خویش (به سوى خدا) توبه نموده است؛ آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى محبت و دوستى آل محمد(ص) باشد مرگ او را دریافته در حالى که داراى ایمان کامل بوده است؛ آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى محبت و دوستى آل محمد(ص) باشد، عزرائیل(ع) که قابض ارواح است (پیش از قبض نمودن روح او) و نکیر و منکر (که دو فرشته موکل به سؤال در قبرند) او را به دخول به بهشت بشارت دهند، آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى محبت و دوستى آل محمد(ص) باشد او را با جلالت به سوى بهشت میبرند همان گونه که عروس را به خانه شوهر میفرستند؛ آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى محبت و دوستى آل محمد(ص) باشد دو در از بهشت به روى او گشوده مى شود؛ آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى محبت و دوستى آل محمد(ص) باشد خداوند قبر او را زیارتگاه فرشتگان رحمت قرار مى دهد؛ آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى محبت و دوستى آل محمد(ص) باشد مرگ او را دریافته در حالى که به سیره و روش پیغمبر و جماعت حقه از دنیا رفته است؛ آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى بغض و دشمنى نسبت به آل محمد(ص) باشد روز قیامت بیاید (در صحراى محشر) در حالى که بین چشمان او در پیشانیش نوشته شده است: این مأیوس و ناامید از رحمت پروردگار است؛ آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى خشم و دشمنى با آل محمد(ص) باشد به حال کفر از دنیا رفته است؛ آگاه باشید کسى که بمیرد و داراى بغض و عداوت با آل محمد(ص) باشد بوى بهشت را نیابد و استشمام نمى کند؛ ر.ک: ثعلبى، تفسیر الثعلبى، ج 8، ص 314؛ فخر رازى، تفسیر الک[5]بیر، ج 27، ص 166؛ ابن عربى، تفسیر، ج 2، ص 219.
