خونخواهی امام حسین (ع) در حاشیه قرار داشت / اندیشه رهبران این قیام تحت تاثیر ابن زبیر بودند/ شعار های این قیام مطابق طبع اهداف اهل بیت نبود/ شناخت امام از سپاه شام / عدم مشورت با امام از طرف سران قیام باعث شد امام سجاد (ع) از مدینه خارج شدند و دراین قیام هیچ دخالتی نداشته باشند و حتی خانواده مروان را هم در پناه گرفت.
علل شدت برخورد با قیام مردم مدینه
جریان های سیاسی جهان اسلام بعد از مرگ یزید
1- امویان : که عمدتا درشام بودند و دچار اختلاف 2- علویان : اعم از طرفداران و اشخاصی که از نسل علی (ع) بودند هم در عراق هم در حجاز بودند و اکثرشان در عراق بودند 3- زبیریان : که در مکه و حجاز و عراق و شام هم نفوذ داشتند.
از این به بعد بود که شاخه سفیانی امویان شام و تمام شاخه مروانی بنی امیه شروع به کار کرد . مروان از مدینه به شام گریخته بود و از طرف دیگر هم عبیدالله بن زیاد به شام رفت و با یکدیگر حکومت امویان را نجات دادند و به دست گرفتند و مروان خلیفه شد و به شرط این که خالد بن یزید بن معاویه بن ابی سفیان ولیعهد او شد .
و در کنگره جابیه و اجلاس این شهر تصمیم بر این شد ومروان با همسر یزید هم ازدواج کرد برای تحقیر خالد بن یزید و همچنین تثبیت حکومت خودش / وقتی دمشق رفت که به همت طرفداران ابن زبیر و ضحاک بن قیس رئیس پلیس معاویه افتاد ه بود و در حرکت اول مروان دمشق بازپرس گرفته شد.
شباهت ها و تفاوت های قیام مختار و توابین
شباهت ها 1- شیعی 2- خونخواهی امام شعارشان 3- کوفه مرکز قیام
تفاوت ها : 1- توابین صرفا عربی 2- مختار ؛ موالی و فارس ها 3- آغاز قیام توابین ؛ بعد از شهادت امام حسین (ع) ولی مختار چند سال بعد 3- سازماندهی در قیام توابیین وجود نداشت 4- موضع گیری نسبت به زبیر یان که توابین کاری به انها نداشتند ولی مختار اظهار دشمنی با زبیریان کرد 5- انتقام از قاتلان امام حسین (ع) در قیام مختار وجود دارد ولی توابیین به آن کاری ندارد و با این امیر درگیر شدند 6- هدف توابین واگذاری قیام به اهل بیت است ولی قیام مختار چنین چیزی وجود ندارد و در نهایت چیزی که وجود دارد ارتباط با محمد بن حنفیه است وادعای ارتباط با علویان را دارد.
مرگ مروان ؛ در اثر تحقیراتی که مروان بر خالد بن یزید رواداشت منجر شد که همسرش که قبلا همسر یزید و مادر خالد بود او را بصورت مشکوک به قتل رساند. وی در کل 6 الی 9 ماه خلافت کرد .
مروا ن قبل از کشته شدنش دارای دو پسر به نام های عبدالملک و عبدالعزیز نام داشتند که او هردو را ولی عهد خود قرارشان داد و بعد از مرگ مروان عبدالملک خلیفه شد و در حالیکه تنها شام در اختیار آنها قرار داشت و نهایتا قسمتهای از مصر در عراق مختار و زبیر ی ها کار را در دست داشتند .
بعد از مرگ مروان عبدالملک به خلافت رسید و قدرت رسید در حالی که با دو دشمن ؛ یعنی مختار ثقفی و ابن زبیر روبرو بود او صبر کرد که مصعب بن زبیر حساب مختار را رسید و بعد از آن به جنگ با زبیریان در منطقه عراق آمد و عراق را تصرف کرده و خود که در این سپاه حاضر بود و سر مصعب بن زبیر را جدا کرد و در دارالاماره کوفه سر او را درمقابل عبدالملک قرار دادند و بعد از این بود که حجاج بن یوسف ثقفی با سپاهی به سوس حجاز رفت و خواست آنها را مطیع عبدالملک قرار دهد وابن زبیر را هم کشت و از طرف عبدالملک والی عراق و خراسان قرار داده شد .
بعد از این که عبدالملک خاطرش از حکومت راحت شد و بعد از این شروع به فتوحات کرد هم در شرق و هم در غرب / در شرق به سمت هند محمدبن قاسم را و به سمت ماورالنهر قیبه بن مسلم باهلی را برای فتوحات فرستاد .
